Haringvliet

Tussen de eilanden Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee ligt het Haringvliet. Vroeger stroomden hier de Maas en de Rijn rechtstreeks in zee. Tegenwoordig is het een soort van binnenmeer. Het is 28 km lang en meest tussen de 1 en 3 km breed. Dat klinkt bijna als een kleine binnenzee.

Kenmerken 

• type vaartocht: stevige toer over groot water
• karakteristieken: watervlakte (voormalige zeearm) met leuke havens
• aanvaarroute via het Spui, het Hollands Diep of vanuit zee via de Goereese Sluis
• diepgang: als je op de betonning let zullen ondiepten geen probleem vormen
• beperkingen: snelheid maximaal 9 km/u (snelvaargebied: 20) en uit de buurt van de Haringvlietdam blijven omdat daar stevige stroming kan staan

Het Brielse Meer van nu is de afgedamde Brielse Maas van vroeger. Nadat de Nieuwe Maas en de Oude Maas samen waren gekomen splitste het water zich bij Rozenburg. Boven het eiland in Het Scheur en eronder in de Brielse Maas. En gezamenlijk vormden ze verderop de Maasmonding in zee. Den Briel zou natuurlijk nooit zo’n faam hebben kunnen krijgen, als die stad geen verbinding met de zee had gehad. Verzilting maakte het echter noodzakelijk deze Maastak af te dammen. De scheepvaartfunctie van de oude zeearm is overgenomen door de Nieuwe Waterweg, het Calandkanaal en het Hartelkanaal. Door een sluis aan de andere kant te bouwen, ontstond kunstmatig het Brielse Meer. Het is dus bepaald niet ontworpen als recreatieplas.

Aan de ‘toertochten per motorboot’ van deze website voegen we elke maand een toertocht toe die is ontleend aan het boek Hollands water. Wellicht doen wij je er een plezier mee op dit boek (300 pagina’s puur vaarplezier) te wijzen als een geslaagd sinterklaas- of kerstcadeau.

Je kunt het hier bestellen. Als lezer van Motorboot, Nautique of Sloep! Krijg je met respectievelijk de kortingscode NTQ, MBOOT of SLOEP! 3 euro korting.

© Pim van der Marel 2023

Varen

We varen het Haringvliet op ter hoogte van het Spui. Een kwartiertje verderop voelen we ons al volstrekt nietig ten opzichte van de enorme watervlakte om ons heen. Het waait flink, dus hadden we verwacht door zeilboten omringd te worden. Maar dat worden we helemaal niet, in ieder geval niet op de manier waarop we dat gewend zijn van plassen en meren. De zeilboten die er zijn vallen eveneens in het niet bij de watermassa waar we op varen. De wind waar de zeilers vrolijk van worden, bezorgt ons een natuurlijke douche. Het buiswater noodzaakt ons tot het opzetten van de kap over de voorkuip. Daarmee houdt je het binnen prima droog, maar het noopt wel tot staand sturen. Dat is voor de stuurman wat minder droog.

Plaatsen

Op groot water is in de havenplaatsen meestal meer te zien dan op het water. We genieten dan ook met volle teugen van Hellevoetsluis met zijn haven midden in de voormalige vesting. De volgende morgen varen we het havenkanaal uit en gaan het Haringvliet weer op en koersen aan op Middelharnis. Als we bij de haveningang daarvan arriveren vinden we een langgerekt havenkanaal met links en rechts ontwakende watersporters. We leggen even aan in de havenkom en lopen een rondje om de sfeer van het plaatsje op te snuiven. De bevolking is gewend aan watersporters en reageert gemoedelijk. Wij kunnen ons heel goed voorstellen dat je na een dagje groot water zo'n plaatsje als Middelharnis opzoekt. Wat een verademing !

Historie

In de vroege middeleeuwen vormden de huidige eilanden Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee één eiland. Door een stormvloed in de 13^e eeuw werd een deel van de duinen weggeslagen en ontstond een geul. In de loop der tijden ontwikkelde de geul zich tot een enorme zeearm die ook de basis vormt van wat nu het Hollandsch Diep is.  Maar in 1970 werd de Haringvlietdam afgesloten en daarmee het Haringvliet van zee. Dat afsluiten kon niet zonder meer, want de Rijn en de Maas komen immers ook nog steeds op het Haringvliet uit. Dus is de Haringvlietdam feitelijk vooral een grote spuisluis. Om nog wel van en naar zee te kunnen varen werd de Goereese sluis - de zeesluis van Stellendam – aangelegd.

Boeien

De combinatie van waterkaart en -plotter maakt weer eens grote indruk op ons. Het mag dan wat minder interessant zijn om van boei naar boei te varen, het is wel fantastisch hoe goed dat is te doen. Ook op groot water je weg vinden is daardoor toch gewoon echt doodeenvoudig. Na anderhalf uur beginnen we in de buurt te komen van Hellevoetsluis. We varen de plaats met de goed bewaard gebleven vesting enthousiast binnen.

Haringvlietdam

Vlak voordat we het havenkanaal invaren werpen we een blik op de Haringvlietdam. Dit zesde bouwwerk van de Deltawerken sluit het Haringvliet af van zee. Om overtollig water af te voeren bestaat 1km van de 5km lange dam uit een spuisluizencomplex. In dat gedeelte zitten 17 openingen.  Aan de bouw van de dam is begonnen 1958 en het geheel was in 1970 gereed.