Delfshaven
De Parksluizen schutten je van de Nieuwe Maas naar de Schie, die hier de Delfshavense Schie heet. Al na een paar honderd meter heb je aan bakboord Delfshaven. Anno nu een wijk van Rotterdam maar van oorsprong - zoals de naam al zegt - de haven van Delft. Een uitstapje naar Delfshaven staat dan ook bol van de historie.
Karakteristieken
- type vaartocht : uitstapje als je er langs vaart
- kermerken : stedelijke omgeving, rijke historie, VOC-tijd
- laagste brug in gesloten toestand : 2m30
- 4 beweegbare bruggen, bediening vergt 1 uur vooraanmelding
- diepgang : 2m
- aanleggen : in een van de jachthavens
De Duinkerker kapers hadden Piet Heyn nog graag even de zilvervloot afhandig gemaakt!
Eigen sluis
De Delfshavense Schie is eind van de 14e eeuw gegraven en verbond Delft met haar nieuwe ‘eigen’ sluis tussen Rotterdam en Schiedam. Het voordeel voor de Delftse scheepvaart was dat ze nu zonder tolheffing naar zee konden. Bij de nieuwe sluis kwamen vissers wonen en werden havens gegraven. Daardoor ontstond als vanzelf ‘Delfs-haven’. In de eeuwen daarna groeide de plaats hard. De Delftse kamer van de VOC bouwde er haar Zeemagazijn. Dat was om de voorraden voor de bouw van de Delftse VOC-schepen op te slaan. Deze schepen werden in Delfshaven gebouwd op de compagnieswerf van de Kamer.
Bekendheid
Bekend is Delfshaven vooral door twee zaken. In de eerste plaats als geboorteplaats van Piet Pieterszoon Heyn in 1577. Bij gunstig verlopende voetbalwedstrijden bezingen vaderlandse supporters nog altijd zijn bekendste daad : de verovering van de Spaanse zilvervloot in de Baai van Matanzas bij Cuba. In de tweede plaats doordat het de vertrekplaats is van de Pilgrim Fathers. Dit waren Engelse calvinisten die om geloofsredenen in Leiden waren neergestreken. Ze besloten te emigreren. Daartoe gingen ze vanuit Delfshaven met de Speedwell naar Londen en vandaar met de Mayflower naar de VS. Daar worden ze inmiddels beschouwd als niet minder dan de “founding fathers” van de natie.
Kousen
Voor de monding van de havens lag een zandbank, die steeds verder aangroeide. Er bleef wel een geul bevaarbaar. Zo’n geul heet een ‘kil’ en soms een ‘kous’. Oorspronkelijk hadden we hier daarom de Oost Kous en de West Kous. Na het afdammen daarvan (en het aanleggen van een buitensluis) ontstond de Middenkous. En zo heet dus nog altijd het haventje dat de kop van de Voorhaven en Achterhaven vormt.
Varen in de havens
Vanaf de Delfshavense Schie vaar je eerst de Achterhaven binnen. Je vaart daar onder het standbeeld van Piet Heyn door. Het standbeeld dateert van 1870. Het symboliseert Piet tijdens het afslaan van de aanval van de Duinkerker kapers, die de zilvervloot nog graag over hadden willen nemen. Tot genoegen van de eerder genoemde supporters zijn ze daar niet in geslaagd.
Via de Middenkous kom je in de Voorhaven, de eerst gegraven haven. Je vindt hier een flink aantal historische schepen. Sommige daarvan zijn meer dan honderd jaar oud en fraai gerestaureerd. Je toont je eerbied voor deze hoogbejaarde dames door er met een slakkengang langs te varen. Dat leidt tot opgestoken duimen van de bewoners van deze historische vloot. Door de Piet Heynsbrug kom je in de Aelbrechtskolk, die een kleine 500 jaar als sluiskolk heeft gefungeerd. Dit gedeelte is een regelrecht monumentenbolwerk, maar we zullen ons beperken tot de Pelgrimvaderskerk. Het 15e eeuwse kerkje is gebouwd als kapel en na de reformatie protestants geworden. De gevel dateert van de verbouwing in 1761. Aan de Pilgrim Fathers herinnert in de kerk onder meer een glas-in-lood raam met een afbeelding van de Speedwell. Als je in Groot Rotterdam een verdwaalde Amerikaan tegen het lijf loopt, stuur hem dan hierheen. Eeuwige dankbaarheid zal je deel zijn!
Aan de ‘toertochten per motorboot’ van deze website voegen we elke maand een toertocht toe die is ontleend aan het boek ‘Hollands water'. Wellicht doen wij je er een plezier mee op dit boek (300 pagina’s puur vaarplezier) te wijzen als een geslaagd cadeau.
© Pim van der Marel 2024
De tekst hiernaast omvat highlights uit het gelijknamige hoofdstuk van het boek 'Hollands water'. Zin in het hele verhaal en nog 44 andere hoofdstukken over vaargebieden en steden ? Ga naar de site of bekijk eerst het inkijkexemplaar!
© Pim van der Marel 2022
