De levensduur van een steigerpaal is, we hebben het allemaal leren accepteren, beperkt. Weliswaar verweren de palen dieper onder water en in de bodem nauwelijks, maar rond de waterlijn verweren ze – door wind, zon én water - wél sneller dan we allemaal willen. Na 20 jaar moet je vaak over vervanging gaan nadenken, met een beetje geluk houden ze het 40 jaar vol. Bij watersportvereniging ZC’37, in de jachthaven van Kampen, hebben ze echter een prijsgunstiger oplossing gevonden: ze wrappen de steigerpalen.
Wrappen? Ja inderdaad, de palen worden ‘ingepakt’. In samenwerking met het in waterwerken gespecialiseerde BWO uit Meppel is in Kampen een procedé ontwikkeld waarbij de steiger- en meerpalen worden ingepakt met een geïmpregneerde, zelf-lijmende en een uithardende ‘wikkel’. Daardoor ontstaat een sterke, compacte beschermlaag, van pakweg 60 centimeter onder tot zo’n 60 centimeter boven de waterlijn. Dit vraagt weliswaar een investering, maar die is veel goedkoper dan vervanging van de palen die eigenlijk nog veel langer mee kunnen.
Hans Strikkers, voormalig bestuurder van ZC’37 en bij de vereniging drukdoende met verbetering van de jachthaven, kwam tijdens een ingrijpende renovatie van de aanlegsteigers tot de conclusie dat het vervangen van de steigerpalen in veel gevallen een ingrijpende, tijdrovende, maar vooral ook kostbare klus zou worden. ,,De vrijstaande palen bleken er, toen we ze eruit trokken, voor het dieper onder water gelegen gedeelte nog als nieuw uit te zien. Na al die jaren! Alleen onder de steiger was omdraaien van de palen, wat wel vaker gedaan wordt, echter geen optie, omdat dan het hele steigerdek ook afgebroken diende te worden. Het maakte dat we over een alternatief zijn gaan nadenken.”
Strikkers, vanwege zijn verleden in onder meer de composieten- en textielindustrie gezegend met een grote dosis technische kennis, eindigde na veel zoekwerk bij een bedrijf aan de andere kant van de wereld. Daar hadden ze een techniek ontwikkeld die – met wat aanpassingen - ook bij ons werkt. Samen met BWO en die materiaalleverancier werd een werkwijze uitgedacht die in Nederland een sterke beperking van de verwering geeft. En die daarmee tot een flinke kostenbesparing – een halvering van de kosten lijkt mogelijk - leidt. Bovendien hoeven de steigers niet te worden afgebroken en kunnen vrijwel alle activiteiten in de haven gewoon doorgang vinden.
Eerst worden de palen (met staalborstel of door stralen) gereinigd, daarna worden de groeven boven water afgedicht met een pasta van mastiek, en vervolgens wordt een vette wikkel – een flexibele doek die geïmpregneerd is met een waterbestendige paraffine - aangebracht. Vervolgens komt daar een tweede, beschermende glasvezelwrap, op basis van een vochtuithardende coating, overheen. Deze laag beschermt de aangebrachte lagen. Het enige nadeel is dat de deklaag als enige van de diverse componenten, nog niet recyclebaar is.
De beschermlaag die zo is ontstaan moet ervoor zorgen dat de palen nog minstens 15 tot 20 jaar mee kunnen. ,,Het gaat er om dat, als je doek eromheen wikkelt, er geen frequente uitwisseling van vers zuurstofrijk water en verdroging ontstaat. Want daardoor verdwijnt de natuurlijke bescherming binnen het hout. Het hout blijft dankzij de wikkel door en door nat, maar je zorgt ervoor dat de situatie stabiel blijft, net als in de bodem. Juist daarmee stop je de verwering.”
In de Kamper jachthaven is een aantal palen reeds bewerkt. Testen tonen aan dat de beschermde Azobé-palen na acht maanden, ondanks uitdagende weersomstandigheden, geen enkele vorm van verdere aantasting vertonen. Overigens is na onderzoek gebleken, dat de klus moet worden verricht als het water minimaal 10 graden Celsius is, vanwege de uitharding van de wrap.
Hans Strikkers kan geïnteresseerde verenigingen en organisaties van meer informatie voorzien. Hij is bereikbaar via de mail (hans.strikkers2@gmail.com) of telefoon (06-53146723).
Vanzelfsprekend is het als vereniging belangrijk om het meerjaren onderhoudsplan op orde te hebben. Informatie over hoe je een meerjaren onderhoudsplan opzet kun je hier vinden.
