Het IJ scheidt Amsterdam in twee delen. Om het IJ over te steken gebruiken nu vele mensen de ponten. Door de grote woningbouwopgave rondom het IJ, willen in de toekomst nog veel meer mensen deze oversteek maken. In stadsdeel Noord groeit Amsterdam naar verwachting tot 2040 uit tot meer dan 150.000 inwoners, een toename van ongeveer 50.000 inwoners ten opzichte van nu. Ook stadsdeel Oost en de omliggende gemeenten in de regio zullen groeien. Deze ontwikkelingen zorgen voor een aanzienlijke toename van het woon-werkverkeer over het IJ. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor de (elektrische) fiets. Om aan deze groei te voldoen, is in 2040 een verdubbeling van het aantal veerponten nodig, en na 2040 zelfs nog meer. Dit, in combinatie met de toenemende scheepvaart, kan leiden tot onveilige situaties.
Start voorbereiding
De voorbereiding voor deze fiets- en voetgangersbrug over het IJ is gestart. De Oostbrug verbindt het Hamerkwartier in Amsterdam Noord met het Azartplein in Amsterdam Oost, dit wordt nu verbonden door de Oostpont. Met de Oostbrug wordt ervoor gezorgd dat zowel het wegverkeer als het vaarverkeer zich ook in de toekomst veilig over en op het IJ kan verplaatsen.
De Oostbrug is een maatregel uit het Inrichtingsplan Rijkswateren Amsterdam. Hieraan werkt Gemeente Amsterdam samen met Vervoerregio Amsterdam, Rijkswaterstaat, Port of Amsterdam, Centraal Nautisch Beheer en Provincie Noord-Holland.
Leden van het Regioteam Noord-Holland Zuid, de belangenbehartigers namens het Watersportverbond, doen mee aan de gesprekstafels en delen hun mening en wensen over de bouw van de brug en de vaart over het IJ.
Wensen en voorstellen van het Regioteam voor de Oostbrug en omgeving
Het Regioteam heeft diverse wensen en voorstellen ingediend voor de Oostbrug en de omliggende omgeving. Deze omvatten:
- Langs de noord- en zuidoever van het IJ een gescheiden betonde vaargeul voor de recreatievaart (deels al gerealiseerd).
- Zowel aan de noord- als de zuidkant van de brug twee beweegbare brugdelen.
- Voldoende goede golfbrekers en wachtplaatsen bij de brug, speciaal voor de recreatievaart.
- Een bedieningsregime dat aansluit op de bediening van de Schellingwouderbrug en de Oranjesluizen (een zogenaamde Blauwe Golf).
Met uitzondering van het bedieningsregime zijn al deze voorstellen opgenomen in de plannen.
Belang van het IJ voor de scheepvaart
Het IJ is een belangrijke vaarweg voor de scheepvaart. Het verbindt Amsterdam met andere Europese bestemmingen en internationale vaarwegen, zoals de Noordzee. De haven van Amsterdam is dan ook een cruciaal knooppunt voor de scheepvaart.
Om ervoor te zorgen dat schepen ook in de toekomst vlot en veilig over het IJ kunnen varen wanneer de Oostbrug er ligt, is een herinrichting van het IJ nodig. Dit betekent onder andere dat er plekken in het water moeten worden gevonden waar hoge schepen kunnen wachten tot de brug opengaat. Dit is een complexe puzzel die de Gemeente Amsterdam, Rijkswaterstaat en Port of Amsterdam (de Amsterdamse haven) samen proberen op te lossen.
Planning en voortgang van de Oostbrug
De gemeente Amsterdam wil in 2031 starten met de bouw van de Oostbrug. De planning hangt echter af van verschillende onzekerheden, zoals veranderende milieuregelgeving, een tekort aan personeel en materiaal, en bezwaar- en beroepsprocedures. Hoe verder de plannen worden uitgewerkt, hoe meer duidelijkheid er komt over de precieze startdatum.
2024–2025: Onderzoeken en eisen verzamelen
Tijdens deze fase worden de locatie, milieufactoren en andere omgevingsfactoren onderzocht. Ook wordt er een plan opgesteld voor de nieuwe inrichting van het IJ, de routes van en naar de brug, en de bediening van de brug. De reacties van bewoners, ondernemers, de scheepvaart en andere betrokkenen worden verzameld en verwerkt in een schetsontwerp voor de brug.
2025: Inzet van extra ponten verwacht
Omdat de Oostbrug pas op zijn vroegst in 2034 gereed zal zijn, wordt in de tussentijd het aantal ponten uitgebreid. Tussen 2025 en 2030 worden vier extra ponten ingezet en drie bestaande ponten vernieuwd, zodat deze meer passagiers kunnen vervoeren. Op sommige verbindingen zullen de ponten bovendien vaker gaan varen.
2026–2027: Verdere uitwerking van het ontwerp
Het schetsontwerp voor de brug wordt verder uitgewerkt tot een voorlopig ontwerp. Daarnaast wordt de nieuwe inrichting van het IJ en de routes van en naar de brug verder gedetailleerd. Tijdens deze fase worden ook de contracten, kosten, risico’s en planning uitgewerkt. Het voorlopig ontwerp is essentieel om de technische en ruimtelijke eisen voor de brug te kunnen toetsen.
2027–2029: Opdracht uitzetten en marktpartijen kiezen
Het stadsbestuur neemt een uitvoeringsbesluit. Dit betekent dat de opdracht wordt bekendgemaakt bij architecten en aannemers, die zich kunnen aanmelden om het ontwerp uit te voeren op basis van de gestelde eisen. Vervolgens worden de meest geschikte partijen geselecteerd.
2029–2031: Ontwerp definitief maken en de bouw voorbereiden
De architect en aannemer werken het voorlopige ontwerp verder uit tot een definitief ontwerp. Dit omvat gedetailleerde berekeningen, uitgestippelde routes en een bouwplan. Daarnaast worden de benodigde vergunningen aangevraagd en de voorbereidingen voor de bouw getroffen.
2031: Start bouw inclusief nieuwe inrichting van het water en routes
In 2031 start de bouw van de Oostbrug. Voor de komst van de brug wordt de vaarweg verplaatst en worden er nieuwe wachtplaatsen voor schepen gerealiseerd. Tijdens de bouw wordt het IJ opnieuw ingericht om de nautische functies te behouden. Ook worden veilige en comfortabele fietsroutes van en naar de brug aangelegd.
2034: Fietsen over de Oostbrug en eronderdoor varen
De Oostbrug is op zijn vroegst in 2034 klaar. Met de komst van de brug zorgt de gemeente Amsterdam ervoor dat zowel weg- als vaarverkeer zich ook in de toekomst veilig en efficiënt over en op het IJ kan verplaatsen.
Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen rondom de Oostbrug? Meld u aan voor de online nieuwsbrief via www.amsterdam.nl/oostbrug. Voor vragen kunt u contact opnemen met Auke Bender, regiovertegenwoordiger Noord-Holland Zuid van het Watersportverbond, via auke.bender@watersportverbond.nl.
