Wanneer je een vereniging of stichting wilt oprichten, is het goed om te weten wat de verschillen tussen beide rechtsvormen zijn. In dit artikel zetten we de belangrijkste kenmerken op een rij, zodat je een weloverwogen beslissing kunt nemen.
Rechtsvorm
- Verenigingen zijn geregeld in Boek 2, Titel 2 Burgerlijk Wetboek. Een vereniging is een rechtspersoon waarin leden samenwerken voor een door hen gesteld doel.
- Stichtingen zijn geregeld in Boek 2, Titel 5 Burgerlijk Wetboek. Een stichting is een rechtspersoon die geen leden kent en probeert om met behulp van een daartoe bestemd vermogen een doel te verwezenlijken.
Verantwoordelijkheid
- Bij een vereniging is het bestuur verantwoording achteraf verschuldigd aan de leden. Dit is wettelijk verplicht in Art. 48 lid 1 van BW 2, 2.
- Bij een stichting is het bestuur geen verantwoording achteraf verschuldigd. Uiteraard staat een stichting vrij om jaarverslagen en jaarrekeningen te publiceren.
Financiële bijdrage
- Bij een vereniging betalen leden contributie. Dit is overigens niet wettelijk verplicht.
- Bij een stichting zijn er geen leden. Een stichting ontvangt uitsluitend en alleen vrijwillige bijdragen en kan geen jaarlijks regime van bijdragen opleggen.
Bestuur
- Het bestuur van een vereniging wordt in principe benoemd door de leden. Wettelijk gezien, is het mogelijk dat het bestuur zichzelf benoemt. Wel is het zo dat tweederde van de leden het eens moet zijn met de voordracht, tenzij statutair anders bepaald is. Goed om te weten: volgens de wet kan een niet-lid van een vereniging tot bestuurder worden benoemd en een beperkt aantal bestuursleden door niet-leden benoemd worden.
- In het ‘Standaardmodel statuten Stichting’ staat dat het bestuur de bestuurders benoemt. Maar het is ook mogelijk dat de statuten van een stichting bepalen dat de bestuursleden worden benoemd door het bestuur van een andere rechtspersoon.
- Een vereniging 'kan' bij notariële akte worden opgericht.
- Een stichting 'moet' bij notariële akte worden opgericht.
- Indien een vereniging geen rechtspersoon is, is het bestuur hoofdelijk aansprakelijk. Banken accepteren uitsluitend rechtspersonen voor hun speciale aanbiedingen.
- Het bestuur kan een bankrekening beheren op naam van de rechtspersoon.
Plus- en minpunten
Ben je er nog niet uit? Hieronder vind je de plus- en minpunten van beide rechtsvormen.
Pluspunten vereniging
- Een vereniging heeft leden en is democratischer dan een stichting.
- De communicatie rond de afzonderlijke projecten verloopt over het algemeen goed, omdat meer mensen betrokken zijn bij de organisatie.
Minpunten vereniging
- Een vereniging heeft leden waaraan verantwoording gegeven moet worden.
Pluspunten stichting
- Een stichting heeft geen leden om rekening mee te houden, alleen een bestuur.
- Een stichting kan slagvaardiger optreden dan een vereniging als de vereniging geen dagelijks bestuur kent.
Minpunten stichting
- Een stichting is minder democratisch.
- Een stichting versterkt het idee dat een paar mensen binnen de organisatie de dienst uitmaken.