Aangepaste watersport bij verenigingen, leren van Optimist on Tour

Sinds 2023 werkt het Watersportverbond samen met Sailwise en Sailability om kinderen met een beperking kennis te laten maken met watersport bij Optimist on Tour. Het doel is om kinderen met en zonder beperking samen te laten sporten en te laten zien wat er allemaal mogelijk is op het water.

Aangepaste watersport organiseren is makkelijker dan vaak wordt gedacht en de reacties zijn positief. Daarom willen we door het delen van de ervaringen ook verenigingen oproepen dit aanbod te overwegen bij kennismaken met de watersport. Door een paar aanpassingen te doen, krijgen kinderen met een beperking een waardevolle ervaring op het water, waarbij ze niet alleen hun vaardigheden ontwikkelen, maar ook hun zelfvertrouwen vergroten en sociale contacten opdoen.

Positieve inzichten uit pilots

In 2023 zijn we gestart met drie pilots op verschillende locaties. Sailwise zorgde voor vrijwilligers, Sailability leverde aangepast materiaal en het Watersportverbond regelde de organisatie en promotie. Kinderen werden uitgenodigd via Uniek Sporten, speciaal onderwijs en zorginstellingen. Door deze pilots kregen we inzicht in wat goed werkte en waar nog verbeteringen mogelijk waren.

Belangrijke inzichten uit deze pilots:

Communicatie met scholen en instellingen: Docenten uit het speciaal onderwijs waren soms terughoudend vanwege zorgen over veiligheid. Door onze communicatie aan te passen en duidelijker uit te leggen wat de mogelijkheden zijn, kregen we meer scholen enthousiast.
Inclusieve deelname: Kinderen met een beperking konden goed meedraaien in het reguliere programma, mits er enkele aanpassingen waren in begeleiding en materiaal.
Gebruik van aangepast materiaal: Het inzetten van speciaal materiaal en extra begeleiding bleek minder ingewikkeld dan gedacht, wat de drempel voor verenigingen verlaagt.

In 2024 werd het programma uitgebreid met meer locaties. Dankzij Stichting het Gehandicapte Kind hebben we nu een Hansa 2.3 en een tweepersoonskano, waardoor meer kinderen mee kunnen doen. Ook kregen instructeurs van Optimist on Tour een speciale training via Sailwise over het begeleiden van kinderen met een beperking.

Belangrijke lessen uit de training:

Luisteren naar de deelnemer: Vraag het kind zelf wat het nodig heeft, omdat het vaak goed weet hoe het geholpen wil worden.
Begeleiding en fysieke ondersteuning: Oefen met tiltechnieken, voor de instructeur en voor de deelnemer. Met een paar eenvoudige technieken is iedereen aan te leren hoe een kind goed begeleid kan worden naar een boot. Een belangrijk onderdeel is leren hoe je de doelgroep op de juiste manier aanspreekt om een veilige en prettige ervaring te bieden.
Voorbereiding van instructeurs en vrijwilligers: Zorg ervoor dat zij goed geïnformeerd zijn over wat ze kunnen verwachten en hoe ze kunnen inspelen op de behoeften van de deelnemers.

Tips voor een veilige en succesvolle activiteit

Om als vereniging aangepaste watersportactiviteit organiseren zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten:

Kleine aantallen zijn ook waardevol: Ook met een kleine groep maak je impact. Zelfs met één deelnemer maak je een groot verschil voor het kind en het gezin.

Geschikt materiaal: Het juiste materiaal vergroot de toegankelijkheid en veiligheid. Het advies over het materiaal is kan worden gegeven door Sailwise of Sailability

Hansa 2.3 zeilboot voor stabiel en veilig varen
Tweepersoonskano met peddelsteun voor extra ondersteuning
Zwemvesten met kraag en kussens voor extra zitsteun

Goed getrainde begeleiding: Een goede voorbereiding van instructeurs en vrijwilligers is essentieel, hiervoor kan Sailwise ook ondersteuning bieden.